Ambasada amerikane pezullon një kornizë që nuk u nënshkrua kurrë

Ambasada e SHBA-së në Kosovë shpall pezullimin “pa afat” të Dialogut Strategjik, një proces që, në të vërtetë, nuk ka ekzistuar kurrë.

Ambasada e Shteteve të Bashkuara në Kosovë të premten publikoi një deklaratë¹ të pazakontë dhe të ashpër: shpalljen e “pezullimit pa afat” të asaj që e quajti Dialog Strategjik me Kosovën, duke e cilësuar qeverinë kujdestare si burim të paqëndrueshmërisë. Ky njoftim u pasqyrua menjëherë nga mediat kryesore ndërkombëtare. Por kishte diçka bosh në të: nuk pati asnjë konfirmim zyrtar nga Washingtoni, as nga Departamenti i Shtetit, as nga Shtëpia e Bardhë. Një vështrim më i afërt nxjerr në pah një paradoks shqetësues: është pezulluar një proces që në fakt nuk ka ekzistuar kurrë në mënyrë formale.

Çfarë është (apo s’është) Dialogu Strategjik?

Është e rëndësishme të jemi të saktë: i ashtuquajturi Dialog Strategjik nuk është nënshkruar kurrë. Ai u përmend në fjalime, u artikulua si synim për të ardhmen, por nuk u formalizua. Presidentja Vjosa Osmani vetë deklaroi në janar 2025, pas një takimi me zëvendëssekretarin Richard Verma, se marrëveshja “së shpejti do të finalizohej.” Por “do të finalizohej” nuk është e njëjtë me “është nënshkruar.” Nuk ka akt zbatimi, nuk ka kalendar, nuk ka mekanizëm zbatues, as tekst publik. Ambasada, me deklaratën e saj, shpall pezullimin e një kornize që kurrë nuk ka marrë formë ligjore apo diplomatike. Kjo nuk është diplomaci, është teatër.

Në traditën diplomatike amerikane, Dialogët Strategjikë janë marrëveshje serioze, të bazuara në dokumente të nënshkruara, raunde publike bisedimesh dhe mekanizma verifikimi: me Indinë, Zvicrën, Slloveninë, Kazakistanin apo Qipron. Ato janë të dokumentuara, të institucionalizuara dhe të matshme. Dialogu i Kosovës nuk arriti kurrë në atë nivel. Të pretendosh pezullimin e tij, është të shpikësh legjitimitet aty ku nuk ekziston.

Presidentja Osmani këmbëngul se Dialogu Strategjik ishte “finalizuar” në janar 2025, pas vitesh propozimesh, shënimesh diplomatike dhe takimesh të nivelit të lartë².

Megjithatë, asnjë dokument i nënshkruar, asnjë afat dhe asnjë mekanizëm zbatimi nuk është prodhuar. Rikonfirmimi i saj për aleancën Kosovë–SHBA është një e vërtetë historike e padiskutueshme, por nxjerr gjithashtu në pah kontrastin mes përpjekjes së Prishtinës për të institucionalizuar partneritetin dhe heshtjen aktuale të Washingtonit. Në këtë boshllëk, një deklaratë pezullimi nga ambasada lokale rrezikon të sjellë destabilitet pa legjitimitetin e autoritetit qendror.

Një deklaratë pa autoritet të plotë

Edhe më shqetësues është fakti i mesazhit vetë. Ai erdhi nga një mision i udhëhequr nga një Chargé d’Affaires, jo nga një ambasador i konfirmuar nga Senati. Dhe u publikua jo përmes një “media note” të Departamentit të Shtetit, por përmes një komunikate lokale të ambasadës. Për çështje të tilla strategjike, një pezullim pa afat i një kornize dypalëshe zakonisht shpallet drejtpërdrejt nga Washingtoni. Mungesa e këtij konfirmimi flet shumë. Ajo ngre një pyetje të drejtpërdrejtë: me çfarë autoriteti një zyrë lokale diplomatike shpall pezullimin e një kornize që kurrë nuk ka ekzistuar?

Përtej diplomacisë, drejt ndërhyrjes

Raportimet sugjerojnë se Ambasada e SHBA-së ka mbledhur liderë opozitarë, përfshirë Listën Serbe, për të diskutuar formimin e një qeverie kundër vullnetit të shprehur nga qytetarët e Kosovës më 9 shkurt 2025. Kjo paraqitet si përpjekje për të “shpëtuar” aleancën SHBA–Kosovë. Në të vërtetë, ngjan si një tentativë e thjeshtë për të krijuar një koalicion që do t’i dorëzonte Serbisë, me ndërmjetësimin amerikan, atë që ajo ka kërkuar për vite: veriun e Kosovës, Asociacionin e komunave me shumicë serbe, si dhe status të posaçëm për kishat dhe manastiret ortodokse.

Kjo nuk është diplomaci, është ndërhyrje që i afrohet një grushti shteti kundër një qeverie të zgjedhur në mënyrë demokratike.

Hipokrizia e standardeve të dyfishta: Nëse “paqëndrueshmëria” është arsye për pezullim, pse mungon i njëjti vlerësim për Beogradin? Ku janë dënimet për sulmet e armatosura në veri të Kosovës³, për bllokadat politike, për strukturat paralele që sfidojnë sovranitetin? Asnjë nga këto nuk ka sjellë pezullim të marrëdhënieve të Serbisë me Washingtonin. Përkundrazi, gishti drejtohet vetëm nga Prishtina, dhe arsyeja është një marrëveshje fantazmë.

Kosova meriton transparencë, jo lojëra politike: Një marrëveshje e panënshkruar nuk mund të pezullohet. Pretendimi i kundërt e kthen diplomacinë në farsë. Kërcënimi me “pezullim” ndaj një qeverie kujdestare nuk është shtetari, është presion i veshur me mjegull diplomatike.

Kosova meriton më shumë se një “cirk” të tillë. Transparenca nuk është opsion, është detyrim. Nëse ekziston Dialogu Strategjik, publikoni dokumentin, nxirrni kalendarin, shpjegoni angazhimet. Nëse nuk ka ekzistuar kurrë, pranoni të vërtetën dhe mos e shndërroni fantazmën e tij në armë politike. Qytetarët e Kosovës nuk janë gurë shahu në lojë diplomatike. Ata kanë votuar, kanë paguar me gjak për sovranitetin e tyre. Ata meritojnë qartësi, jo lojëra të hijeve të Beogradit nga një mision i huaj pa ambasador të konfirmuar nga Senati.

Veprimi i ambasadës nuk është politikë zyrtare, është një mjet i improvizuar presioni. Pa fjalën formale të Washingtonit, pa një marrëveshje të nënshkruar, pa minimumin ligjor, pezullimi i shpallur në Prishtinë nuk është gjë tjetër veçse instrument politik i maskuar si diplomaci. Dhe era e tij është e dallueshme: jo erë e strategjisë, por e nënshtrimit politik.

Kosovës po i thuhet se ka humbur diçka që në fakt nuk e ka pasur kurrë. Kjo nuk është diplomaci. Ky është mashtrim. Dhe mashtrimi, kur përdoret për të ndërtuar qeveri pas dyerve të mbyllura, ngjan me asgjë më pak se një grusht shteti.

---

Mbështetja juaj për ne, është akt rezistence i luftës psikologjike kundër Republikës së Kosovës | ☑ Abonohu | ☑ Dhuro |

1. Deklarata Publike e Ambasadës Amerikane në Prishtinë Facebook Post Sept 12, 2025.

2. Deklarata e Zyres se Presidentes Osmani në Facebook Post Sept 12, 2025.

3. Një Vit Pas Banjës: Roli i Perëndimit në Përshkallëzimin Ballkanik të Serbisë

Një vit pas sulmeve në Banjë, agresioni i Serbisë dhe lehtësimet e Perëndimit ndaj saj vazhdojnë të destabilizojnë Kosovën, duke ngritur pyetje për sigurinë rajonale dhe përgjegjësitë ndërkombëtare. — KB.