Nuk Kishte Dialog “Strategjik” Kosovë-SHBA, e thotë edhe Radio Evropa e Lirë
Radio Evropa e Lirë e ka konfirmuar atë që ne e raportuam më parë: ka pasur 'Dialog Strategjik' mes Kosovës dhe SHBA-së. Të pezullosh një proces fantazmë nuk është diplomaci, por mashtrim.
Radio Evropa e Lirë (REL) ka konfirmuar1, ndoshta pa dashje, faktin qendror që raportuam më 12 shtator2: Ambasada e Shteteve të Bashkuara në Prishtinë njoftoi3 pezullimin e një “Dialogu Strategjik” që në të vërtetë nuk ishte formalizuar kurrë. Aty ku dallojmë nga REL është interpretimi. Shkrimi i tyre ndjek në thelb kornizën e zakonshme Washington–Bruksel, që i atribuon fajin kryesisht udhëheqjes së Kosovës, duke minimizuar mënyrën se si paqartësia rreth këtij dialogu të ashtuquajtur është përdorur për të ushtruar presion mbi një qeveri reformiste dhe për t’i shpërblyer përfaqësuesit e Beogradit.
Çfarë konfirmon REL?
Raporti i REL e thotë qartë: “dialogu strategjik” u “pezullua para se të fillonte.” Ky është thelbi. Në janar 2025, Presidentja e Kosovës foli për një marrëveshje që do të finalizohej pas takimeve të nivelit të lartë. Por asnjëherë nuk është publikuar nga Washingtoni apo Prishtina ndonjë kornizë e nënshkruar, kalendar, apo mekanizëm zbatimi. Nuk ka tekst publik. Nuk ka procesverbal. Nuk ka proces të institucionalizuar për t’u pezulluar.
Komunikata e ambasadës më 12 shtator u lëshua vetëm në nivel lokal, nga një chargé d’affaires, dhe jo nga vetë Departamenti i Shtetit në Washington. Për çështje të shpallura si “strategjike”, zakonisht flet Washingtoni, jo një zyrtar i përkohshëm administrativ në terren. Kjo nuk ndodhi. Pra, edhe REL e vërteton konstatimin tonë: ajo që u “pezullua” nuk ishte kurrë më shumë se një ide e paformalizuar.
Ku dallojmë: problemi i kornizës
Shkrimi i REL është i ndërtuar brenda një narrative të njohur: Kosova është në paralizë politike; Kryeministri Albin Kurti shihet si problematik; zhgënjimi i Perëndimit po rritet; pezullimi paraqitet si sinjal disiplinues.
Kjo qasje e REL-së lë mënjanë dy elemente thelbësore:
Asimetrinë e kritikave: Qendrat perëndimore pranojnë refuzimin e Serbisë për ta njohur Kosovën, janë të gatshme të tolerojnë strukturat paralele në veri, por sanksionojnë shpejt Prishtinën kur ajo me të drejtë reagon për vetëmbrojtje. Deklarata e ambasadës përmend vetëm “veprimet e fundit të Kurtit”, ndërkohë që hyrjet e armatosura të Serbisë vetëm dy vite më parë, pengesat politike dhe prodhimin e paqëndrueshmërisë nga Beogradi e trajtojnë si zhurmë anësore, jo si shkak i barabartë për qortim ose ndëshkim.
Paqartësia procedurale si mjet presioni: Të shpallësh “pezullimin” e një kuadri të paqartë e të panënshkruar është të shndërrosh mjegullën burokratike në shkop politik. Kështu krijohet narrativë se Kosova “humbi” diçka që nuk e kishte kurrë, dhe “zgjidhja” e imponuar është dorëzimi për çështje thelbësore të sovranitetit: nga Asociacioni i komunave me shumicë serbe me kompetenca të zgjeruara, deri tek regjime të veçanta për objektet fetare. Ky nuk është “menaxhim procesi”, është presion politik me mjete të tjera.
Kur media e ndjek tufën
Nuk dyshojmë në mirëbesimin e gazetarëve individualë. Por është e dukshme se shumë raportime ndërkombëtare mbi Kosovën ndjekin linjën e formësuar nga Washingtoni e Brukseli. Shkrimi i REL-së e pasqyron këtë: fokusohet tek zhgënjimi perëndimor ndaj Kurtit, ndërsa u jep pak peshë asimetrive strukturore me të cilat përballet një shtet i vogël që udhëhiqet nga një qeveri reformiste që sfidon rrjete të vjetra kriminale të lidhura edhe me interesat e Beogradit.
Kjo sjell pasoja: normalizohet pretendimi verifikueshëm i pavërtetë se vetëm autoritetet e zgjedhura të Kosovës janë burim i paqëndrueshmërisë, ndërsa roli i atyre që përfitojnë nga kaosi mbetet i padukshëm. Dhe harrohet dallimi mes “procesit” dhe “dokumentit”: nuk mund të “pezullosh” diçka që nuk ekziston.
Konteksti ekonomik e politik që shpesh anashkalohet
Paslufta në Kosovë është shoqëruar me rrjete patronazhi që ekzistonin shumë përpara qeverisë aktuale. Proceset në Hagë ndaj ish-presidentit Hashim Thaçi dhe të tjerëve tregojnë rëndësinë e momentit historik. Pavarësisht vendimeve të ardhshme, faktet e shqyrtuara dhe mbyllja e çështjes nga prokuroria këtë vit tregojnë se institucionet e Kosovës ende po shkëputen nga një elitë e kohës së luftës që kishte shtrirë ndikim të thellë në shtet.
Një agjendë reformiste që synon pasurinë e pajustifikuar dhe shpërbërjen e strukturave paralele do të hasë domosdoshmërisht në rezistencë nga aktorë politikë, interesa biznesi dhe klientë sigurie që kanë përfituar nga zona e errët. Analizat që e reduktojnë këtë në një “konflikt personal” me një kryeministër gabojnë rëndë.
Gazetaria nën presion
Gazetarët në Kosovë dhe rajon kanë punuar për dekada nën presione: nga kërcënime, padi, deri tek dhuna fatale në fund të viteve ’90 e fillim të viteve 2000, e cila ende nuk është ndriçuar. Profesioni nuk është imun as ndaj kapjes, as ndaj frikësimit. Në këtë mjedis, nxitja për t’iu përshtatur narrativave dominuese rritet, ndërsa ndëshkimi për raportime kritike është i ashpër. Kjo nuk është teori konspirative, por paralajmërim kundër riprodhimit të paqortuar të kornizave zyrtare kur mungon dokumentacioni.
Çfarë kërkon integriteti sot?
Publikoni gjurmët dokumentare: Nëse ekziston një Dialog Strategjik me Kosovën, le të bëhet publik kuadri i nënshkruar, agjenda dhe orari i takimeve. Nëse jo, të ndalet pretendimi se po “pezullohet”. Saktësia ka rëndësi.
Zbatoni simetri: Nëse paqëndrueshmëria është standardi, atëherë edhe Beogradi dhe përfaqësuesit e tij duhet të mbahen publikisht e në mënyrë të vazhdueshme përgjegjës.
Raportoni me disiplinë dokumentare: Redaksitë dhe korrespondentët duhet të kërkojnë tekste, jo vetëm pika të përgatitura për shtyp. Pragu për një veprim “strategjik” duhet të jetë më i lartë se një komunikatë lokale.
REL tashmë e ka konfirmuar faktin që duhet të jetë themeli i debatit: nuk kishte Dialog Strategjik për t’u pezulluar. Ne ndryshojmë në qasje analitike: njoftimi i ambasadës nuk ishte pauzë neutrale, por shndërrim i paqartësisë burokratike në mjet për disiplinimin e një qeverie reformiste dhe për rikthimin e një status quo-je që historikisht e ka favorizuar Beogradin dhe përfaqësuesit e tij. Ajo që kërkohet për stabilitet nuk është teatër, por qartësi, transparencë dhe simetri.
Radio Evropa e Lirë e ka bërë tashmë të qartë: dialogu nuk ekzistonte. Ajo që mbetet është e vërteta e zhveshur se misioni lokal i Washingtonit përdori një iluzion për të ndëshkuar një demokraci. Të mos e emërtosh këtë mashtrim për atë që është, do të thotë të bëhesh pjesë e një nënshtrimi.
Kjo nuk është diplomaci, as strategji, as dialog. Është shpikje për të ushtruar presion. Dhe të pezullosh atë që kurrë s’ka ekzistuar nuk është shtetari, është mashtrim dhe mashtrimi i përdorur për të destabilizuar një demokraci sovrane është i dallueshëm vetëm nga një fjalë: nënshtrim.
Mbështetja juaj për ne, është akt rezistence i luftës psikologjike kundër Republikës së Kosovës | ☑ Abonohu | ☑ Dhuro |
Hybrid.info: Rojtarë të Gënjeshtrave, por jo të së Vërtetës
Fakti është i thjeshtë dhe i verifikueshëm: nuk ka asnjë “Dialog Strategjik” të nënshkruar mes Kosovës dhe Shteteve të Bashkuara të Amerikës. Nuk ekziston dokument, nuk ka tekst të publikuar, nuk ka mekanizëm zbatimi, as kalendar zyrtar. Është një fantazmë diplomatike.
Ambasada amerikane pezullon një kornizë që nuk u nënshkrua kurrë
Ambasada e SHBA-së në Kosovë shpall pezullimin “pa afat” të Dialogut Strategjik, një proces që, në të vërtetë, nuk ka ekzistuar kurrë. — KB Politikë.